Mikołaj Kopernik jest powszechnie znany jako wielki astronom. Jednak nie wielu wie, że był także matematykiem, lekarzem, prawnikiem, ekonomistą. A także zajmował się tłumaczeniami poezji włoskiej. Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 roku w Toruniu. Był synem Mikołaja – mieszczanina krakowskiego, kupca i staromiejskiego ławnika oraz Barbary z Watzenrodów. Gdy zmarł jego ojciec (1483 r) wychowywany był przez brata swojej matki, biskupa warmińskiego, Łukasza Watzenrodego.
Po ukończeniu nauki w szkole parafialnej, Mikołaj Kopernik studiował nauki matematyczno-przyrodnicze na Akademii Krakowskiej (prawdopodobnie jesień 1491-1495), kiedy krakowska szkoła astronomiczna znalazła się w epoce największego rozkwitu. Miał przygotowanie z matematyki, optyki geometrycznej, astronomii w zakresie konstruowania i stosowania tablic astronomicznych, posługiwania się instrumentami astronomicznymi, kosmologii, kosmografii. Z inicjatywy biskupa warmińskiego wuja Watzenrodego rozpoczął studia prawa kanonicznego na uniwersytecie w Bolonii (1496-1501), a następnie studia medyczne w Padwie (1501-1503) . W roku 1503 uzyskał doktorat z prawa kanonicznego na uniwersytecie w Ferrarze.
Mikołaj Kopernik doskonale znał języki klasyczne. Przetłumaczył na łacinę z języka greckiego dzieło literackie Teofilakta Symokatty „Epistolae morales, rurales et amatoriae” , wydane w Krakowie 1509 roku.
Teoria heliocentryczna wygłoszona na pierwszym wykładzie Kopernika była szkicowa, bez aparatu matematycznego, lecz na podstawie wcześniejszych obserwacji Słońca, Marsa i Saturna. Wykład na temat teorii heliocentrycznej, rozpowszechniany tylko w wąskim gronie specjalistów przed 1514 r był znany jako „Commentariolus”. Był też powodem, dla którego zainteresowano się astronomem w Europie. Zaowocowało to oficjalnym zaproszeniem (przez kurię rzymską w 1513 r) do współtworzenia kalendarza juliańskiego.
Przez okres 40 lat Mikołaj Kopernik był lekarzem następujących po sobie biskupów, kapituły jak też ludności. Uczestniczył w zwalczaniu epidemii, która wybuchła w 1519 roku. Wzywano go także do chorych poza granice Warmii. Leczył metodami tradycyjnymi, wykorzystując do tego celu środki mineralne i organiczne. Jednak dzieła medycznego nie pozostawił po sobie żadnego.
Mikołaj Kopernik twierdził, że Słońce to centrum Wszechświata, zaś planety, w tym Ziemia krążą wokół Słońca. Twierdził też, że Ziemia wykonuje także obrót wokół własnej osi.
W latach 1520-1521 brał udział w obronie Olsztyna podczas wojny polsko – krzyżackiej. Interesował się także kwestią konieczności przeprowadzenia reformy monetarnej. Opublikował (w latach 1517-1526) wiele prac dotyczących tej reformy.
Kolejna praca Kopernika już jako właściwy model matematyczny porządku Wszechświata ukazał się w dziele pod tytułem ” O obrotach ciał niebieskich”. Dzieło to zostało wydane w Norymbergii w 1543 roku, ale wówczas nie spotkało się z przychylnością Kościoła, w 1616 roku trafiło do indeksu ksiąg zakazanych, a z niego usunięte dopiero w 1828 r.
Mikołaj Kopernik zmarł z powodu wylewu krwi do mózgu w roku 1543, ale zdążył przed śmiercią zobaczyć swoje wydane drukiem dzieło . Jego grób znajduje się w podziemiach katedry we Fromborku.
