Loty kosmiczne od zawsze znajdują miejsce w marzeniach ludzi. Wielu pisarzy już od dawna opisywało podróże kosmiczne, jak również wielu naukowców pracowało nad osiągnięciem celu w postaci lotów kosmicznych.
Pierwszy lot człowieka w kosmos miał miejsce 12 kwietnia 1961 roku. Była to pierwsza załogowa misja statku kosmicznego z serii Wostok 1. Na pokładzie przebywał Jurij Gagarin, który wystartował z kosmodromu Bajkonur. W przestrzeni kosmicznej przebywał 108 minut. Lot statku kosmicznego Wostok 1 był całkowicie sterowany z Ziemi ze względu na brak wiedzy o zachowaniu się ludzkiego organizmu człowieka w kosmosie. Wostok 1 w trakcie swojej misji przebył awarię silnika hamującego, co przyczyniło się do kilkuminutowej rotacji statku. Pomimo awarii statek bezpiecznie wrócił na Ziemię. Jedynie Gagarin został katapultowany z kapsuły przed jej lądowaniem i wylądował na spadochronie.
Wostok oznacza „Wschód” – strona świata, mianem tym określono serię radzieckich jednoosobowych pojazdów kosmicznych. Wostok 1 stanowił bazę konstrukcji kolejnych pojazdów kosmicznych Woschoda i Sojuza. Statki jak Wostok 1 były wynoszone z kosmodromu Bajkonur przy pomocy rakiet typu Wostok 8K72. Masa statku typu Wostok wynosiła 4730 kg, z kolei długość pojazdu to 4,4 m, średnica wynosiła 2,43 m, a średnica lądownika to 2,3 m. Zasilane były akumulatorami. Natomiast moduł techniczny był odrzucany przed rozpoczęciem powrotu.
Następcy statku kosmicznego Wostok 1 odbyły 6 lotów w kosmos w okresie od kwietnia 1960 roku do czerwca 1965 roku.
Statki kosmiczne typu Wostok budowane były z dwóch części, czyli sferycznej kabiny załogowej oraz modułu technicznego w kształcie stożka, gdzie wbudowano silnik hamujący typu TDU-1. Statki typu Wostok zawsze były pilotowane przez jednego kosmonautę. W trakcie końcowej fazy powrotu na Ziemię astronauta katapultował się i lądował za pomocą spadochronu.
Statki kosmiczne typu Wostok były tak skonstruowane, że maksymalny czas lotu wynosił 10 dni.
Program Wostok sprawił, że człowiek po raz pierwszy dostał się na orbitę okołoziemską. W trakcie testów, przed wystrzeleniem statków z człowiekiem na pokładzie, wystrzelono szereg prototypowych Wostoków, na pokładzie których znajdowały się manekiny i zwierzęta( conajmniej
pięć). Planowane było trzynaście lotów statków typu Wostok, jednak po Wostok 6 anulowano program na rzecz programu księżycowego.
Do lotów w ramach programu Wostok zakwalifikowano sześciu astronautów i byli to Jurij Gagarin, Gierman Titow, Andrijan Nikołajew, Paweł Popowicz, Walerij Bykowski i pierwsza kobieta w kosmosie Walentina Tierieszkowa.
W trakcie misji Wostok 2 astronauta podjął próbę ręcznego sterowania statkiem. Był pierwszym człowiekiem, który spędził na orbicie ponad dobę.
Loty statków Wostok stanowiły niesamowity wkład w wyścig kosmiczny między ZSRR a Stanami Zjednoczonymi. Loty Wostoka stanowiły sukces propagandy władz radzieckich, chociaż przed lotem statku Wostok 1 przygotowano trzy wersje komunikatów, które obejmowały takie okoliczności jak sukces lotu, awaria lotu i niepowodzenie misji oraz o śmierci kosmonauty.